Toelichting organisatieschema Diaconie Evangelisch-Lutherse Gemeente Amsterdam

Het woord diaconie is afgeleid van een Grieks woord diakoneo dat letterlijk betekent: dienen aan tafel. Diaconaat betekent dienst. Diaken = dienaar. De Evangelisch-Lutherse Kerk in Nederland maakt deel uit van de Protestantse Kerk in Nederland. Deze kerk en haar plaatselijke gemeenten wordt bestuurd door ambtsdragers t.w. predikanten, ouderlingen en diakenen. De organisatie en ‘spelregels’ zijn beschreven in de Kerkorde en Ordinanties. Plaatselijk is een en ander uitgewerkt in reglementen.

De Diaconie heeft eigen rechtspersoonlijkheid, maar werkt ‘in overleg met en in verantwoording aan  de kerkenraad’ van de Evangelisch-Lutherse Gemeente Amsterdam. Zo worden bijvoorbeeld de begroting en jaarrekening van de Diaconie door de Kerkenraad vastgesteld (waarna ook door Classicaal College Behandeling Beheerszaken en Lutherse Financiële Commissie). De Diaconie vaardigt twee leden af naar de Kerkenraad en de algemeen secretaris van de Diaconie is adviseur van de Kerkenraad.
In de communicatie wordt de samenhang duidelijk door o.m. het gezamenlijke logo.

Diaconie en gemeentediaconaat
De Diaconie wordt bestuurd door de Diaconie-vergadering welke bestaat uit:
=twee afgevaardigden uit de drie Brandpunten:
1. Brandpunt Stad: met hoofdlocatie Oude Lutherse Kerk en de zgn. ‘ankerplaatsen’ Augustanahof en Maarten Luther Kerk
2. Zuidoost (kerkverzamelgebouw De Nieuwe Stad)
3. Haarlem, van waaruit ook zorg is voor de v/m gemeenschap Johanneskapel (Amstelveen)
=max. drie afgevaardigden van de diaconale instellingen: t.w. Lutherhof en het Oude Mannen en Vrouwen Huis.

De Diaconie vergadert in de regel 5x per jaar. Het Dagelijks Bestuur (DB) van de Diaconie bestaat uit 4 leden (voorzitter, vice-voorzitter, secretaris en penningmeester) en de algemeen secretaris (adviseur). Het DB komt 6x per jaar bijeen en ondersteunt de Diaconie-vergadering: voorbereiding en uitvoering. Jaarlijks wordt de algemene vergadering van diakenen gehouden.

Het College van Gemeentediakenen bestaat uit diakenen en diaconale vrijwilligers die zich binnen en vanuit de Brandpunten vooral richten op het ‘omzien naar elkaar’: verlenen van ‘stille hulp’ aan gemeenteleden en stadgenoten, vakantieweken voor ouderen en mensen met een smalle beurs, sociale activiteiten. Het College vergadert 4x per jaar en legt op hoofdlijnen verantwoording af aan de Diaconie.
De leden van dit college, maar ook de andere diakenen en diaconale vrijwilligers hebben de plicht tot geheimhouding van wat hen ‘ter kennis is gekomen en een vertrouwelijk karakter draagt’.

De Diaconie laat zich bijstaan door werkgroepen. Zo adviseren de werkgroepen binnenland en buitenland over projectaanvragen en het versterken van de betrokkenheid van de gemeenschap bij deze projecten.

Diaconale instellingen, stichtingen etc.
Aan de Diaconie zijn Diaconale Instellingen, stichtingen etc. verbonden. De beleidsplannen,  jaarrekeningen en begrotingen van deze instellingen en stichtingen dienen te worden goedgekeurd door de Diaconie-vergadering (daarna ook in Kerkenraad). Dit geldt ook voor bestuursbenoemingen etc.

-Het Diaconie Evangelisch-Luthers Oude Mannen- en Vrouwenhuis (OMVH). Het ‘Oude Huis’ (1772) -later de Wittenberg- is gevestigd aan de Nieuwe Kerkstraat/Nieuwe Keizersgracht. Het grootste deel is omgebouwd naar 115 appartementen. Dit deel wordt verhuurd aan SACO voor shortstay. De kerkzaal en de regentenkamers (Nieuwe Keizersgracht 570) worden ingezet voor het in 2019 te openen Luthermuseum. Daarnaast wordt de kerkzaal ook gebruikt voor diaconale en kerkelijke activiteiten en voor verhuur (o.a. als trouwlocatie). De inhoudelijke ouderenzorgtaak werd in 2017 overgedragen aan de Diaconie en het OMVH kreeg een nieuwe opdracht voor beheer en toezicht op de Wittenberg.

-De Lutherhof en de Evangelisch-Lutherse Stichting De Lutherhof. De Lutherhof aan het Staringplein is in 1909 gebouwd –als opvolger van vroegere hofjes als het Konijnenhofje en het Zwaardvegershofje)- en biedt een beschermde woonomgeving aan ruim 60 mensen (ouderen en jongeren).

-Het Evangelisch-Luthers Diaconie Weeshuis was tot 2015 ook een aparte instelling, maar werd toen  geïntegreerd in de Diaconie. Het eerste weeshuis stond aan de Lauriergracht (vanaf 1678), later werden ook wezen ondergebracht in de Wittenberg en in 1884 werd het nieuwe Jan Geerkenshuis (Weteringschans) in gebruik genomen. Deze werd in 1986 verkocht. De voogdij en jeugdzorgtaken werden overgedragen aan wat nu Spirit heet. Met Spirit wordt nog steeds nauw samengewerkt.
Voor meer informatie over de geschiedenis zie www.luthersamsterdam.nl.

-In 2018 richtte de Diaconie de stichting Luther Museum Amsterdam (LMA) op (daarvoor was er al de Luther Collectie Amsterdam die onder het OMVH viel). Bij het LMA zijn diverse kunstvoorwerpen en andere historische bezittingen van het v/m Weeshuis, Diaconie, Lutherse Gemeente Amsterdam en andere gemeente ondergebracht. Onder het motto ‘Van gesloten naar open’ wordt gewerkt aan een nieuwe opzet en meer openstelling. Inzet is om naast de geschiedenis van het lutheranisme en de lutherse diaconale zorg ook aandacht te geven aan het hedendaagse diaconale werk.

-In 2017 openden we de Augustanahof (tot woningen verbouwde v/m Augustanakerk) met als motto ‘de kerk stopt en de kerk gaat door’: 16 woningen (waaronder 1 gasthuis), de bewoners (ouderen en jongeren) wonen er met ‘commitment’ voor omzien naar elkaar en de buurt. De Augustanahof valt rechtstreeks onder de Diaconie. Een Werkgroep Augustanahof ziet toe op de inhoudelijke doelen en het beheer en overlegt plm. 3 keer per jaar met de bewonerscommissie.

Samenwerking
De Diaconie heeft diverse lijnen en partnerschappen buiten de Amsterdamse Lutherse gemeenschap.
Plaatselijk o.a. samenwerking met de Protestantse Diaconie O.a. in het Wereldhuis, Drugspastoraat Amsterdam, Taakgroep  Vluchtelingen Amsterdamse Raad van Kerken, Spirit-Jeugdzorg, HVO-Querido, het Grootstedelijk Diaconaal Overleg, ANMEC (het Amsterdams Natuur- en Milieu-Educatiecentrum), de Regenboog, Stem in de Stad en Stap Verder.

Landelijk o.a. participatie in SLOA (Luthers diaconaal vakantiewerk), Luthers Diaconaal Platform, Kerk in Aktie (landelijke diaconale hulporganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland en andere kerken) en de Federatie van Diaconieën.

Internationaal naast Kerk in Actie, de Lutherse Wereldfederatie (LWF), we doen o.a. mee in het LWF-Europa verband voor Diakonia ‘Seeking Conviviality’

Amsterdam, 8 maart 2019.